Tablice Ishihary – do czego służą?

Większość z nas podczas wizyty u okulisty miała okazję przekonać się na własne, nomen omen, oczy jak działają i do czego służą tablice Ishihary. Składają się one z kół utworzonych przez różnych rozmiarów okrągłe plamy, różniące się w nieznaczny sposób barwami. Plamy tła mają inny kolor niż plamy, składające się na prezentowane cyfry. Ich zadaniem jest sprawdzenie, czy badany jest w stanie w prawidłowy sposób postrzegać kolory.

Krótka historia tablic Ishihary

Historia tablic Ishihary sięga 1917, kiedy to japoński okulista i profesor Uniwersytetu Tokijskiego, Shinobu Ishihara, zaprojektował i użył w swoich badaniach pierwszych z nich. Ich stworzenie było efektem zadania postawionego przed profesorem przez Wojskową Szkołę Medyczną, która poszukiwała prostego i szybkiego sposobu na sprawdzenie zdolności rozpoznawania barw wśród rekrutów. Rozwój badań pod patronatem instytucji wojskowych był związany z trwającą wtedy I wojną światową. Prototypy tablic Shinobu Ishihara testował na jednym ze swoich asystentów, który cierpiał na ślepotę barw (daltonizm).

Tablice Ishihary MDT

Choć diagnoza jest zwykle jasna już po pokazaniu pacjentowi kilku tablic, pełny test diagnostyczny składa się z 38 elementów. Tablice Ishihary MDT często stosuje się także w testach przesiewowych w okrojonej wersji – 12 lub 24 tablic. W latach powojennych powstały także wariacje dla dzieci oraz osób niepiśmiennych. Oba warianty składają się z dziesięciu tablic do prezentacji.

Badania oparte na użyciu tablic Ishihary w ciągu ponad wieku swojej kariery rozprzestrzeniły się na cały świat i są powszechnie respektowane przez środowisko okulistyczne. Ich wiarygodność w diagnozowaniu ślepoty barw potwierdzona metodami statystycznymi kształtuje się na poziomie 97% przy zastosowaniu wersji testu okrojonej do 14 tablic. Taka wersja jest stosowana między innymi przez amerykańską Marynarkę Wojenną (US Navy).

Tablice Ishihary — na co zwrócić uwagę?

 Pomimo ich rewelacyjnych rezultatów należy pamiętać o kilku aspektach badania, które mogą odbić się negatywnie na jego wiarygodności. Do głównych zmiennych należy sposób i natężenie oświetlenia pomieszczenia, w którym przeprowadzane jest badanie. Ważne jest, aby do badań wykorzystywać tylko certyfikowane zestawy diagnostyczne przygotowane pod rygorem wyśrubowanych norm dotyczących aspektów wizualnych. Zaleca się, aby badania były przeprowadzane w pomieszczeniach oświetlanych żarówkami imitującymi światło słoneczne. Wyniki różnią się także znacząco, w zależności od ilości czasu, która zostanie przydzielona badanemu na udzielenie odpowiedzi.